BÀI HỌC THƯƠNG TRƯỜNG - TnBT

Những bài học thương trường

Bài 1: Không phải ai cũng là khách hàng

Trong khu rừng nọ, hổ là chúa sơn lâm. Một lần hổ cho thi kể chuyện. Nếu kể chuyện buồn thì phải thật buồn, chuyện vui thì phải thật vui, hễ có ai không khóc, không cười thì con vật kể sẽ bị mất mạng. Gấu xung phong kể trước. Gấu vốn trong đầu toàn chuyện bi kịch, nên khi gấu kể, mọi loài sụt sùi, chúa sơn lâm cũng rơi lệ. Nhưng có 1 con mặt bơ bơ không cảm xúc, đó là heo. Vì heo không khóc nên gấu đành mất mạng.

Hôm sau, tới tiết mục kể chuyện cười. Chuột tự tin xưa nay chưa bao giờ kể chuyện mà không ai không cười. Chuột vừa kể mấy câu thì toàn bộ khu rừng cười như nắc nẻ, cười rũ cười rượi, thì bỗng nhiên heo khóc. Tất cả quay lại hỏi, heo trả lời, giờ thì nó mới hiểu chuyện hôm qua gấu kể. Đúng là chuyện buồn quá. Con chuột mất mạng.

Hôm sau nữa. Một đàn voi đến tấn công khu rừng. Chúa sơn lâm triệu tập cuộc họp bàn giải pháp chống lại. Cuộc họp căng thẳng, con này con kia đưa ra giải pháp và tranh cãi quyết liệt, thì heo lúc đó lại cười ngả nghiêng. Hổ cho rằng heo khi quân nên xử tội chết. Con heo đến lúc hành hình vẫn cười, bảo hôm nay tớ mới hiểu chuyện hôm qua chuột kể. Vui thế vui thế.

Truyện ngụ ngôn Aesop này có từ thời Hy Lạp cổ đại. Từ đó, người ta có câu, không sợ kẻ thù mạnh, chỉ sợ đồng đội thiếu i-ốt. Đứa thiếu đầu óc sẽ gây hại tất cả, nó trước sau gì sẽ chết nhưng thường chết sau cùng, sau khi hại sạch đồng đội.

Tuyển chọn người làm cùng team rất quan trọng. Lên máy bay, mắc tè, thoăn thoắt tới mở cửa thoát hiểm thay vì cửa toilet. Lên thuyền, nó sẽ lấy cái dùi đục gỗ xem thử dùi có sắc bén không. Đi rừng, nó hút thuốc ném xuống cỏ… Kệ, cho nó ăn gì ăn, nó xin tiền nhiêu cũng cho nó đi, hùn nhau cho, nhưng đừng có cho bàn bạc công chuyện.

Khi làm kinh doanh, sẽ phải chấp nhận “hình thức văn học này” trong khách của mình nếu sàng lọc không kỹ. Trung tâm ngoại ngữ nào cũng có nhóm “học, học nữa, học mãi”, bạn cùng khoá lấy IELTS đi du học xong về nước 8 đời rồi, thì nó vẫn cứ 4.0 thi trăm lần không lên nổi 5.0, sau thì chê trung tâm dạy dở, thầy kém, khóc lóc đòi lại học phí. Bộ phim vở kịch quán ăn nào cũng có đứa chê, rate điểm thấp.

Hồi sinh viên, mình làm thêm hướng dẫn viên du lịch, lúc đó tiếng Anh chưa tốt nên mình làm nội địa, vừa đi sale vừa dẫn đoàn. Có lần sale được 1 đoàn đông, mừng lắm. Trong lịch trình có đi thánh địa Mỹ Sơn, mình lên thư viện tìm hiểu và gửi mọi người trước 1 bài dài 10 trang về nơi này. Nhưng có người thấy chữ là ớn (người say mê sách là vì đầu óc tốt nên người ta hiểu, thấy sướng khi đọc thì mới say mê từng con chữ, ngược lại thì mở miệng chê dài, đòi tóm tắt).

Khi mình thuyết minh đây là công trình nổi tiếng của vương quốc Chăm Pa, từng viên gạch viên đá đều là lịch sử. Cả đoàn bồi hồi khi đưa tay chạm vào ký ức xa xưa. Khi mình đọc câu thơ “lối xưa xe ngựa hồn thu thảo, nền cũ lâu đài bóng tịch dương” thì có người khóc vì xúc động. Họ muốn thêm thời gian ở đó nên mình tự ý cho thêm 30 phút nữa.

Dưới gốc cây xa xa, có mấy bạn ngồi quạt quạt, nói nắng quá nắng, chỗ gì xấu hoắc không có gì coi, hướng dẫn tự ý kéo dài thời gian, mọi thứ không đẹp không ngon như lúc quảng cáo.

Khi về, cô giám đốc lôi mình ra kiểm điểm vì để khách complained. Mình buồn ghê lắm, xong đi cà phê, mấy anh chị có kinh nghiệm dặn mình,

“Em sale rất tốt, nhưng phải nhận biết khách nào nên từ chối, đừng có ham doanh số mà bán hết nha. Có những khách họ năng lực tiếp thu yếu, họ đi không thu hoạch được gì, sẽ phản ứng tiêu cực ảnh hưởng đến khách khác, tội người ta. Bọn anh làm lâu năm, nhìn là biết, thường sẽ tìm cách nói hết suất cho tour văn hoá, tour lịch sử, tour cơ hội làm ăn.

Nhưng họ lại rất phù hợp cho các tour chuyên đi mua sắm, ăn uống, ngủ nghỉ sang trọng, mua đất mua cát, mua biệt thự hay quốc tịch thẻ xanh này nọ, mình vớt tiền của họ ngon. Em đừng có mời mấy tour chữ nghĩa kia, họ đi như hành xác nên sẽ phàn nàn tiếc tiền, tâm lý ai cũng thế. Em đọc lại truyện ngụ ngôn Aesop sẽ rõ”.

* Cách nhận biết người để tuyển đồng đội, tránh bị đâm sau lưng chiến sĩ. Cách nhận biết khách hàng không phù hợp để từ chối bán, tránh bị phàn nàn complain. Cách tìm chồng vợ để xác suất ly hôn thấp. Cách tìm đối tác đẳng cấp để hợp tác bền vững lâu dài… sẽ đăng ở các bài sau. Mọi người lai còm se để đọc hé.

TnBT