Từ thời bao cấp bước ra, chúng ta loay hoay hội nhập với thế giới. Có những tiêu chí thế giới đang sử dụng, chúng ta không quen, ví dụ xếp hạng Đại Học dựa trên năng lực nghiên cứu khoa học có công bố quốc tế.
Xưa nay chúng ta chỉ quen chỉ tiêu đầu tiên và mình cho là quan trọng nhất của giáo dục Đại học là “việc làm sau ra trường”. Nên trường nào, ngành nào có tỷ lệ việc làm sau ra trường cao, người ta sẽ đổ xô vô học, khiến điểm nâng lên rất cao. Ví dụ có những trường năm nay xô đổ mọi kỷ lục, lấy 30/30 điểm, chỉ đơn giản là nó chắc chắn 1 suất việc làm sau ra trường.
Nếu nông nghiệp, thuỷ sản, bác sĩ thần kinh, cứu hoả….tức các ngành ít người chịu làm, mà chắc chắn được bố trí việc làm, thì tức khắc sẽ có rất nhiều người học.
Tư duy cảm tính, mình đang được trọng vọng ở VN, học những Đại học danh giá theo tiêu chí đầu vào khó, bỗng dưng bị xếp hạng thấp theo tiêu chí thế giới bên ngoài là công bố quốc tế ISI, Scopus, IF… thì giãy nảy lên là điều dễ hiểu. Tâm lý nó vậy.
Nhưng nếu khách quan ngồi nhìn lại, VN là một chấm nhỏ trên hành tinh, mình không tách biệt ra để có một tiêu chí riêng được, thì từ đó mình sẽ phải sửa đổi mình. Đại học tốp đầu phải là hàn lâm, nơi đào tạo tinh hoa, có các công trình khoa học quốc tế, cạnh tranh ngang ngửa Đại học các nước khác. Mục tiêu của đào tạo là sinh viên ra trường là có thành tựu khoa học. Họ đủ giỏi để có một suất việc làm trong viện trường, hoặc lãnh đạo tập sự ở các địa phương, doanh nghiệp, sau một thời gian thì lên lãnh đạo.
Còn các trường Đại học hệ ứng dụng, cao đẳng, trung học chuyên nghiệp….mới xem tiêu chí Việc Làm là tiêu chí quan trọng nhất. Mục tiêu của Đại học hệ này là ra trường có việc làm.
Ở các trường Đại học hàn lâm, toán cao cấp, triết học, văn chương thế giới, nghệ thuật thế giới, hùng biện,….là những môn chính bên cạnh chuyên môn theo hướng nghiên cứu. Nếu họ vào các doanh nghiệp, vị trí của họ sẽ là quản trị viên tập sự, rồi đưa lên lãnh đạo sau này.
Ở các trường Đại học hệ ứng dụng, các môn trên được lược bỏ, tập trung dạy kỹ năng, kỹ thuật, chuyên môn,….để ra trường làm việc tốt, doanh nghiệp không phải đào tạo lại.
Khoa học nó lạnh lùng, khách quan, không nên vì chút sĩ diện của trường mình đang học đang làm mà cảm tính chê bai. Nó không liên quan gì đến cá nhân mình.
Bảng xếp hạng Đại học vừa rồi là chính xác theo tiêu chí quốc tế.
