Công tác xã hội và hoạt động từ thiện tình nguyện

Người Việt Nam có bản chất đoàn kết “lá lành đùm lá rách”, sẵn sàng giúp đỡ cộng đồng, sẵn sàng công tác, hoạt động từ thiện tình nguyện, công tác xã hội…

Nhất là các bạn trẻ tuổi tràn đầy nhiệt huyết, mong muốn đóng góp sức trẻ, sức khỏe, khả năng của mình cho cộng đồng. Sẵn sàng làm công tác, hoạt động từ thiện tình nguyện, công tác xã hội. Nhưng liệu chúng ta đã hiểu rõ thế nào là công tác xã hội, hoạt động tình nguyện, từ thiện…? Để từ đó chúng ta có quan điểm và suy nghĩ, hành động đúng đắn, ý nghĩa hơn.

• Công tác xã hội là gì? có phải là một nghề, nếu muốn làm ngành công tác xã hội thì phải thi khối nào? sau này có thể ra làm việc, công tác ở đâu?
• Công tác, hoạt động tình nguyện là gì? những công việc tình nguyện hay của tình nguyện viên là gì? có khác với công tác, hoạt động từ thiện hay không? khác như thế nào? các phong trào tình nguyện của thanh niên Việt Nam hiện nay như thế nào?…

I. Công tác xã hội:

• Công tác xã hội là một nghề chuyên môn, được ra đời và khoảng đầu thế kỷ XX ở nhiều nước trên thế giới. Từ đó đã đóng góp đáng kể vào thành tựu lĩnh vực an sinh xã hội của các nước này trong giải quyết các vấn đề xã hội, tạo ra sự an sinh cho mọi người dân.
• Theo định nghĩa Wikipedia: “Công tác xã hội là một chuyên ngành để giúp đỡ cá nhân, nhóm hoặc cộng đồng tăng cường hay khôi phục việc thực hiện các chức năng xã hội của họ và tạo những điều kiện thích hợp nhằm đạt được các mục tiêu đó.”
• Công tác xã hội có tính khoa học, nghệ thuật, chuyên môn và có tính toàn cầu.

Tình nguyện xã hội:

• Tình nguyện là tình người + tự nguyện.
• Tình nguyện xã hội: là sự tình nguyện cần để góp sức vào xã hội, và nó cần sự góp sức của mọi người.
• Tình nguyện xã hội (TNXH) là tình cảm chân thành xuất phát từ con tim, xuất phát từ lòng thương người, từ tâm hồn yêu thương giữa con người với con người.
• Tình nguyện xã hội thể hiện một phần trách nhiệm của công dân với xã hội.

II. Công tác xã hội và hoạt động từ thiện:

1. Động cơ xuất phát:

+ Công tác xã hội:

• Nhu cầu thực tế.
• Phát huy tiềm năng của đối tượng.
• Có tổ chức, lãnh đạo.

+ Hoạt động từ thiện:

• Bộc phát.
• Cá nhân hoặc dưới sự kêu gọi của tổ chức công tác xã hội

2. Quan hệ:

+ Công tác xã hội

• Cộng tác, gần gũi
• Không có sự thương hại.
• Giúp thân chủ tự vươn lên.
• Bình đẳng, tôn trọng lẫn nhau

+ Hoạt động từ thiện

• Có sự thương hại.
• Quan hệ người giàu – kẻ nghèo.
• Bàng quang, đến rồi đi.

3. Phương pháp

+ Công tác xã hội:

• Hướng dẫn, phát huy tiềm năng của đối tượng
• Cứu trợ nhất thời, hoạt động thường xuyên.
• Không ban ơn

+ Hoạt động từ thiện:

• Làm thay đối tượng.
• Không hoạt động thường xuyên

4. Kết quả

+ Công tác xã hội

– Đối tượng được tiếp xúc, tự giải quyết vấn đề.

+ Hoạt động từ thiện:

– Tạo sự ỷ lại, thụ động, chờ đợi nơi đối tượng.

=> Công tác xã hội và công tác từ thiện tuy cùng chung mục đích là “giúp đỡ thân chủ” nhưng công tác xã hội là công tác mang tính khoa học, được nghiên cứu và thực hiện một cách nghiêm túc với mục đích là làm tác nhân giúp thân chủ tự nói lên vấn đề của mình. Từ đó thân chủ tự giải quyết vấn đề của mình mà không dựa dẫm, lệ thuộc. Công tác xã hội là một công tác thiết thực của mọi xã hội nhằm góp phần giải quyết các vấn đề an sinh xã hội.

Trong khi đó, công tác từ thiện mang tính chất nhất thời, dễ tạo sự thụ động và ỷ lại nơi thân chủ. Nhưng không thể phủ nhận các kết quả nhất định mà công tác từ thiện đã mang lại.

III. Các nguyên tắc của công tác tình nguyện xã hội:

Tình nguyện trên nguyên tắc “4 không”:

• Không nói thay.
• Không làm thay.
• Không quyết thay.
• Không làm khi không hiểu đối tượng.

Và “3 có”:

• Tấm lòng.
• Phương pháp.
• Định hướng.

IV. Thái độ của người làm công tác xã hội:

• Đối với đối tượng: tuỳ từng đối tượng cụ thể mà ta có thái độ riêng, nhưng nhìn chung là phải: tôn trọng đối tượng, thái độ quan tâm tích cực không điều kiện, biết giữ bí mật, bình tĩnh trong mọi tình huống, biết lắng nghe, tự tin, lạc quan, biết quan sát, có kiến thức, quan trọng là phải rất kiên nhẫn.
• Đối với đồng nghiệp: Hoà đồng, thành thật, vui vẻ, tin tưởng, đoàn kết, hợp tác, chia sẻ và tiếp thu ý kiến của nhau. Tóm lại là: chân thành trên cơ sở tiếp thu đóng góp và chia sẻ.

CLB Sống Vui Khỏe sưu tầm và chia sẻ, chúc các bạn luôn nhiệt tâm, có tinh thần sẵn sàng vì cộng đồng.