CUỘC ĐỜI LÀ PHẦN THƯỞNG
Phần thưởng của các con là một chuyến đi
Một học trò hỏi:
Thưa thầy, con hiện đang rất bế tắc. Cách đây 3 năm, con đã dùng toàn bộ tiền để mở 1 trung tâm ngoại ngữ. Ban đầu mọi việc rất suôn sẻ, con cầm cố thêm tài sản để vay ngân hàng để phát triển 2-3 chi nhánh. Nhưng Covid đến, không tuyển sinh được, con phải đóng cửa dần và ôm một đống nợ lớn. Con bị ngân hàng cho vào danh sách đen, thật là một nỗi nhục lớn cho người thầy giáo cả đời chính trực như con. Rồi mỗi khi gặp bạn bè, nhất là những người thức thời, tài giỏi, thậm chí còn tận dụng covid để phất lên gấp 5, gấp 10, con lại càng thấy mình kém cỏi hơn.
Giờ con phải chọn lựa giữa việc bán trung tâm cuối cùng và nhà cửa để trả nợ; hay cầm cự lay lắt như hiện nay. Nếu bán hết tài sản thì coi như chút danh dự, tâm huyết cuối cùng cũng tan tành, mà lại ảnh hưởng đến nhiều người, thậm chí gia đình, anh em có thể từ mặt con luôn. Để lại thì cũng chẳng biết kinh doanh đi về đâu.
Mong thầy soi sáng cho con cách nhìn để con giải thoát khỏi những giằng xé, dằn vặt này với ạ.
Trong Suốt trả lời:
Cuộc đời này dù muốn các con cũng không thể lựa chọn được vì lựa chọn luôn luôn là một ảo giác. Con phải chiến thắng ảo giác đấy. Đời này, con chiến thắng được ảo giác đấy thì mới bõ công sống cuộc đời này.
Để thắng được ảo giác lựa chọn này rất dễ, khi đang lựa chọn con chỉ cần nhắc bản thân rằng:
Kết quả không phải do mình quyết và ngay cả lựa chọn này cũng không phải do mình chọn mà là do Biết biểu diễn.
Nếu con nhắc như vậy đủ lâu thì bên trong con sẽ có một trạng thái khác. Nếu con nhắc chưa đủ lâu hoặc ít nhắc, thì về cơ bản 10 – 20 năm nữa con vẫn sẽ sống trong ảo giác rằng mình lựa chọn và mình quyết định kết quả.
Những người tài giỏi và giàu có chẳng có gì hơn các con hết vì họ sống trong ảo giác này rất mạnh, và rồi họ sẽ vật vã khổ sở vì ảo giác đấy. Các con không bằng họ ở sự tài giỏi giàu có, nhưng các con có một thứ khác đó là ánh sáng bên trong các con – đó chính là Sự Thật.
Nếu con không sống trong ánh sáng bên trong mình thì con sẽ sống theo ánh sáng bên ngoài. Con sẽ lóa mắt bởi những tài năng, thành công của họ và cố gắng bắt chước họ. Nhưng cuối cùng, điều đó giúp con có cái gì? Con sẽ có 1 cái vỏ giống họ cùng với ảo giác, đau khổ, sợ hãi đến lúc chết thì thôi.
Ngược lại, nếu con theo đuổi ánh sáng bên trong, dù lúc đầu chỉ nhỏ nhoi, nhen nhúm, nhưng khi con theo đuổi nó – chính là việc nhắc – thì bên trong con luôn có ánh sáng soi đường cho chính mình, thậm chí con có thể soi đường cho người khác, giúp họ bớt khổ.
Vậy thì con hãy nghĩ xem, điều con theo đuổi là gì? Con sẽ theo đuổi ánh sáng bên ngoài hay ánh sáng bên trong? Nếu không tự mình đặt câu hỏi này thì chắc chắn các con sẽ theo đuổi ánh sáng bên ngoài. Nhưng hãy nghĩ xem, tối đa các con có thể có được thứ gì? Tối đa là giống được họ, tài giỏi giàu có như họ, nhưng trong lòng họ ra sao các con đâu biết, đầy sợ hãi hay đầy hạnh phúc, đầy lo lắng hay đầy bình an, đầy tự tin hay rất tự ti? Vậy hãy nghĩ mà xem, các con theo đuổi cái gì?
Lời nhắc chính là để các con nhớ ra rằng quay lại đi, hãy theo đuổi ánh sáng bên trong chứ đừng theo đuổi ánh sáng bên ngoài. Cuộc sống của các con sẽ vẫn như cũ, về hình thức, vẫn như cũ, nhưng ánh sáng bên trong con bắt đầu sáng dần lên, đủ soi cho con rồi sẽ đủ soi cho những người khác xung quanh con. Ngược lại, nếu trong con không đủ sáng thì con soi cho ai?
Vì vậy, thực dụng và đơn giản nhất là mỗi lần mình cố gắng đạt được cái gì đó thì hãy nhắc bản thân rằng:
làm thì cứ làm nhưng kết quả thế nào là do Biết biểu diễn,
nếu tiến bộ thêm 1 chút nữa thì con có thể nhắc thêm một điều nữa:
ngay cả việc mình cố gắng này cũng là do Biết biểu diễn.
Vậy thì đời chẳng còn mâu thuẫn gì nữa, thực sự thoải mái.
Các con cần trải qua các năm tháng quá độ – tức vẫn có ảo giác nhưng có nhắc – khi con nhắc đủ lâu thì giai đoạn quá độ sẽ qua, con sẽ chuyển sang một đời sống khác. Con sẽ trở thành một lữ khách không vác hành lý trên vai, con sẽ thả hành lý từng miếng một xuống. Rồi đến một ngày con sẽ để cho chuyến tàu Biết mang hết hành lý cho mình.
Suy cho cùng, cuộc đời này có ra gì đi nữa, huy hoàng, tan nát hay hạnh phúc thì các con cũng sẽ vẫn được thưởng. Các con được thưởng một chuyến đi! Toàn bộ chuyến đi này là phần thưởng của các con! Chuyến đi là cái quan trọng nhất, không phải đích đến. Vì vậy, khi nhận ra mình là ai rồi thì cái quan trọng nhất, phần thưởng quý giá nhất luôn là chuyến đi.
(Trích từ buổi nói chuyện “Hãy nhắc cho đến khi thành phản xạ”, 2022.03.18, Hà Nội)
Thưa thầy tại sao thầy lại nói rằng lựa chọn là một ảo giác?
Trong Suốt trả lời:
Có một ảo giác rằng bạn quyết định làm điều gì đó.
Có vẻ như bạn là người lựa chọn.
Thực ra là chẳng có ‘bạn’ nào để đi lựa chọn. Xung lực tự nhiên thúc đẩy mọi thứ. Mọi việc chỉ tự xảy ra mà thôi.
(Trích buổi nói chuyện tại Boston, tháng 10/2017)
Mọi chuyện ngày mai định sẵn rồi
Băn khoăn lo lắng – kịch bản thôi
Giây phút này đây gì xuất hiện
Cái đó chính là mặt của tôi.
– Trong Suốt –
(Trích buổi nói chuyện tại Hà Nội – Tháng 11/2022)
Cuộc đời con chính là phần thưởng của con
Một học trò trầm cảm đã lâu năm tâm sự với Trong Suốt:
“Con thấy cuộc đời con luôn như là một hình phạt. Từ khi lớn, con luôn bị hành hạ bởi những cảm xúc buồn nản từ những cuộc tình và công việc không thành. Con dần dần trở nên chán ghét bản thân mình và cuộc đời. Làm sao con có thể hiểu được những điều đó và sống tiếp vui vẻ tới sự giác ngộ trong tương lai?”
Trong Suốt trả lời người học trò buồn rầu:
Dù con có thể chưa nhận ra điều này, nhưng sự thật là: Cuộc đời con, tất cả các kinh nghiệm và cảm xúc, chính là phần thưởng của con. Có người khao khát giác ngộ, có người khao khát một tình yêu, có người khao khát nhiều thứ khác. Nhưng đối với Biết thì nó thưởng thức cả cuộc đời, từ lúc cha sinh mẹ đẻ, đến lúc chết đi.
Con càng trưởng thành về tâm linh thì con càng nhận ra điều này: “Không có con đường đến hạnh phúc, hạnh phúc chính là con đường”, là cách nói khác của Đức Phật. Không phải sự Giác ngộ trong tương lai là phần thưởng của con mà chính cuộc đời này là phần thưởng của con. Những thứ con đã trải qua, đang trải qua và sẽ trải qua là phần thưởng của con. Và tất cả các con đang trên con đường tận hưởng cái phần thưởng đấy, nhưng các con biết hoặc không biết mà thôi. Nếu không biết thì con chỉ mong chờ một tương lai nào đó, hoặc nghĩ rằng cuộc đời này là phần phạt.
Nhưng khi nói “cuộc đời của con chính là phần thưởng của con” thì con không thể là người này được. Người này thì khổ chứ sao là phần thưởng được? Khi con nhận ra con chính là Biết đang xem cuộc đời này, thì nó mới luôn là phần thưởng. Lúc đấy, cuộc đời con có bao nhiêu drama thì phần thưởng bấy nhiêu. Khác nhau là ở cách nhìn về phần thưởng mà thôi. Phần thưởng vẫn diễn ra theo kiểu của nó và không thể cưỡng lại được. Nhưng cách nhìn của con tạo ra việc thưởng thức nó hay đang chịu đựng nó.
Sự bám luyến, đau khổ, đấu tranh nội tâm… là một phần thưởng. Một lúc nhất định, khi nhìn lại, con sẽ thấy nó là phần thưởng. Đứa bé nhìn cuộc đời như một phần thưởng: nhìn mọi thứ bằng con mắt rất trong sáng, tận hưởng cả mọi sai lầm của chính mình. Đứa bé chưa đến đoạn tự trách chính mình như các con.
Tất cả các con đều đang tận hưởng phần thưởng của mình dù phần thưởng đó là gì đi nữa.
Trích: “Cảm giác rất thật nhưng cái nó nói thì không thật”, Sài Gòn 01/01/2022
