NGHỆ THUẬT LÊN DÂY ĐÀN
Một đêm kia, tĩnh tọa trong tịnh thất tại trung tâm vườn Mát. Bụt thoáng nghe được giọng tụng kinh hơi bất thường của một vị khất sĩ. Giọng tụng kinh này có vẻ mệt mỏi và buồn chán. Bụt biết vị khất sĩ này đang gặp khó khăn.
Sáng hôm sau, nhờ hỏi đại đức Ananda, Bụt biết vị khất sĩ tụng kinh hồi hôm là Sona. Bụt đã từng biết Sona nhiều năm về trước tại Thành Xá Vệ.
Đại đức Kulikanna đã được xuất gia dưới sự hướng dẫn của đại đức Maha Kaccana, và tu học với đại đức này mấy năm trên núi Pavatta ở xứ Kururaghara.
Sona là một thanh niên con nhà giàu, nho nhã thông minh, nhưng thể chất không được cứng cáp cho lắm. Thầy phải cố gắng hết sức mới sống được đời sống xuất gia không nhà không cửa, ăn một một ngày một bữa và ngủ dưới gốc cây, nhưng đạo tâm của Sona rất lớn.
Năm sau, thầy Sona mới được đại đức bổn sư phái về Thành Xá Vệ thăm Bụt.
Được gặp Bụt lần đầu, thầy Sona rất sung sướng, Bụt hỏi thăm thầy:
– Sona, thầy có mạnh giỏi không? Tu học, khất thực và hành hóa có khó khăn lắm không?
– Bạch Thế Tôn, con hạnh phúc lắm. Công việc tu học, khất thực và hành hóa của con không có gì khó khăn.
Bụt bảo thầy Ananda:
– Thầy dọn cho khất sĩ Sona một chỗ nghỉ ngơi trong tịnh thất.
Đại đức Ananda kê thêm một cái giường trong tịnh xá Bụt.
Đêm ấy, Bụt ngồi thiền ngoài trời cho tới ba giờ sáng. Sona thấy thế cũng không ngủ. Khi Bụt bước vào, Người hỏi:
– Thầy chưa ngủ sao?
– Bạch Thế Tôn, con chưa ngủ.
– Thầy chưa buồn ngủ sao? Vậy thì thầy có thuộc được kinh kệ gì, đọc lên cho vui đi.
Đại đức Sona vâng lời đọc lên mười sáu câu kệ thuộc phép quán niệm hơi thở. Giọng thầy trong như chuông, không vấp váp, không có một lỗi văn phạm. Bụt khen:
– Thầy đọc hay lắm, thầy tu đã được mấy năm rồi?
-Bạch Thế Tôn, con mới đi tu được có hơn một năm thôi. Con chỉ mới có một tuổi an cư.
Đó là lần đầu Bụt gặp thầy Sona. Đêm qua nghe tiếng tụng kinh của thầy. Bụt biết là Sona đã cố gắng quá sức mình trong nỗ lực tu học. Người bảo Ananda cùng đi với Người tới tịnh thất của thầy Sona.
Thấy Bụt, Sona đứng dậy chào mừng. Bụt bảo Ananda và Sona ngồi xuống cạnh Bụt, rồi Người hỏi Sona:
– Ngày trước, hồi chưa xuất gia, thầy là nhạc sĩ chuyên về đàn mười sáu dây, phải không?
– Bạch Thế Tôn, phải.
– Khi đánh đàn, nếu dây đàn chùng thì sao?
– Bạch Thế Tôn, nếu dây đàn chùng thì tiếng đàn chưa đúng mức.
– Còn nếu dây quá căng.
– Bạch Thế Tôn, nếu dây đàn quá căng thì tiếng đàn biến thể và dây đàn có thể đứt.
– Còn nếu dây đàn được lên vừa phải?
– Bạch Thế Tôn, nếu dây đàn được lên vừa phải thì bản nhạc sẽ hay.
– Đúng như vậy đó, Sona! Giải đãi và lười biếng thì đạo nghiệp không thành, mà cố gắng quá sức mình thì sẽ đưa tới sự mệt mỏi và thối chí. Sona! Thầy phải biết lượng sức mình, đừng ép uổng thân và tâm quá mức, như vậy thầy mới mong thành tựu được đạo nghiệp.
Đại đức Sona đứng dậy lạy xuống để cảm tạ Bụt.
– Trích: Đường Xưa Mây Trắng – Thích Nhất Hạnh –
Xem thêm:
ĐỨC DIỆU ÂM THIÊN NỮ – SARASWATI
Diệu Âm Thiên Nữ là vị nữ Phật của nghệ thuật Âm thanh, Biện tài và Trí tuệ. Ngài là phối ngẫu của Đức Văn Thù Bồ Tát. Da Ngài trắng như tuyết, mặt đẹp như ngọc, tóc xanh mượt mà, mặc thiên y không một vết may. Tay Ngài cầm đàn tỳ bà, tướng mạo như thiên nữ 16 tuổi, ôn nhu mà trang nghiêm. Tay trái Ngài nâng cây đàn có đầu chim Phượng hoàng, tay phải gẩy lên những điệu nhạc du dương. Tiếng đàn kỳ diệu đi vào lòng người.
Ngài có thệ nguyện rằng: bất kỳ người giảng pháp nào khẩn cầu tới sự ban phước từ Ngài sẽ có đầy đủ Trí tuệ và Biện tài của Ngài. Lời nói trở nên trang nghiêm và thuyết phục, quyến rũ mà thấm sâu. Đang giảng kinh gì mà lỡ quên mất liền lập tức nhớ ra. Đang nói Thần chú gì mà không nhớ thì Thần chú vẫn lưu loát tuôn ra. Nếu như bạn thường xuyên cầu nguyện đến Ngài thì âm thanh lời nói của bạn sẽ trở nên đẹp đẽ, dễ nghe, khiến ai cũng muốn đi theo. Ngài cũng là một vị nữ Phật của kỹ nghệ nên bất kỳ ai cần sự khéo léo trong công việc (vẽ tranh, sửa máy tính, chữa bệnh, chơi đàn, nấu nướng…) cũng nên cầu nguyện đến Ngài.