Khẩu Giáo và Thân Giáo
Hai cụm từ này chắc quý vị cũng đã nghe qua rồi, nhưng để hiểu sâu sắc, rồi ứng dụng vào thực hành một cách chuẩn mực thì tôi nghĩ không có nhiều người làm được.
Thế nào được gọi là khẩu giáo ?
Giáo ở đây có nghĩa là sự giáo dục, dạy dỗ người khác.
Khẩu là cái miệng.
Khẩu giáo có nghĩa là dạy dỗ người khác bằng lời nói.
Lời nói giữ một vai trò rất quan trọng trong việc giao tiếp hằng ngày của đời sống con người chúng ta.
Thầy cô giáo cũng nhờ lời nói mà có thể truyền trao được nhiều kiến thức bổ ích cho học sinh.
Cha mẹ cũng nhờ lời nói mà dạy dỗ được con cái rất nhiều.
Ví dụ :
Cha mẹ dạy con cái như :
Nè, con không được chơi game nhiều mất thời gian lãng phí nha con, hãy dành thời gian để học tập và làm việc có ích, như vậy cuộc đời sẽ ý nghĩa hơn.
Hay một lời dạy khác :
Con không được đam mê cờ bạc nha con, vì cờ bạc là bác thằng bần.
Hãy nên sống bằng nghề lương thiện vui chơi lành mạnh, nha con.
Ở trên là hai câu nói để dạy con cái.
Chúng ta có thể gọi sự dạy bảo này là khẩu giáo.
Tiếp theo ta đi vào tìm hiểu thân giáo :
Thân giáo là gì ?
Thân giáo tức là sự giáo dục, dạy bảo người khác thông qua hành động, việc làm cụ thể.
Có rất nhiều người lời nói và hành động của họ ít có đi đôi với nhau, nói một đằng làm một nẻo.
Và nếu những người này mà có đi giáo dục người khác thì rất khó mà thành công được.
Ví dụ :
Người cha dạy người con nhỏ như sau :
Nè con, con không được hút thuốc nghe chưa, hút thuốc có hại cho sức khỏe lắm đấy !
Cha thì miệng nói như vậy, mà trên tay đang cầm điếu thuốc để hút.
Vậy thì việc dạy dỗ này, tôi e rằng hơi mâu thuẫn quá.
Tại sao có hại cho sức khỏe mà cha vẫn hút, vậy thì sao dạy con đây.
Một ví dụ khác :
Người mẹ trong gia đình vì thương con, nên luôn khuyên dạy con là nên cố gắng học hành để có một tương lai tốt đẹp sau này.
Nhưng người mẹ thì đam mê cờ bạc, nhà của bà mẹ thì là nơi chứa cờ bạc.
Và suốt ngày cứ rảnh thì bà rủ bạn bè hàng xóm vào đánh bài ăn tiền….
Với lời dạy và hành động như thế, tôi cho rằng người con dần dần cũng sẽ thích đánh bài hơn là ham học, vì chơi không sướng hơn học à? Khi mà cơ hội đang ở trước mắt.
Chính vì thế, nhiều Bậc cha mẹ đừng nên đổ lỗi là vì sao con mình ham chơi, hoang đàng, hay trở nên quậy phá,…. mà không chịu nghe lời mình.
Đây là do chính quý vị đã dùng thân giáo chúng vô tình, âm thầm trong đời sống hằng ngày, mà các vị không để ý.
Chúng đã bị tiêm nhiễm bởi lối sống sai lầm, thiếu đức độ trong cuộc sống hằng ngày của các vị, nên khi trưởng thành khiến chúng trở nên hư hỏng.
Do đó, một người hiểu đạo, thì phải nên biết kết hợp giáo dục con cái hay dạy bảo người khác qua hai hình thức.
Đó là cả khẩu giáo và thân giáo.
Luôn lấy thân giáo làm nền tảng cho sự giáo dục người khác.
Khi quý vị mở lời khuyên ai một điều gì đó, thì hãy nhìn lại chính mình, xem mình đã làm được hay chưa.
Nếu chưa thì cần xem lại ?
Và hãy nên trở lại hoàn thiện chính mình trước khi dạy người khác.
Hai hình thức giáo dục này nếu áp dụng vào trong đạo pháp thì sẽ như thế nào ?
Có rất nhiều quý vị luôn khuyên dạy người khác là hãy ráng niệm Phật, hãy ráng tu đi, tập ăn chay cho bớt nghiệp sát sinh….
Những bản thân họ thì không có biết niệm Phật, cũng chẳng biết tu, ăn chay thì sợ ốm xấu sợ mất cơ hội hưởng thụ món ngon…..
Nếu hành động như thế thì sao quý vị có thể khuyên người niệm Phật, hay khuyên người khác tu theo Phật được.
Vấn đề này quý vị cần nên xem lại một cách nghiêm túc.
Nam Mô Thường Tinh Tấn Bồ Tát Ma Ha Tát.
Cư sĩ Nhuận Hòa